Wizerunek farmaceuty w Polsce, a uznany międzynarodowy dress code.

Niemożliwe było nie wspomnieć o dress kodzie dla farmaceuty, w momencie świadczenie przeglądów lekowych. W tej sytuacji wizerunek jest absolutnie niezbędny do zbudowania autorytetu. Już wiele lat temu udowodniono, że społeczeństwo oczekuje fachowego zachowania i ubioru ze strony pracowników służby zdrowia. 11 lat pracy w Wielkiej Brytanii pozwoliło  zaobserwować pewne zasady ubioru, których brak jest z kolei wśród polskich kanonów mody aptekarzy. Klapki, białe skarpety, dresy – zawsze to samo. Pytanie: „Co kryje się pod białym fartuchem?” Ciekawe jest to, że nigdy wcześniej się nad tym nie zastanawiałem, aż do chwili gdy po raz pierwszy poszedłem na swój pierwszy interview na zielonej wyspie. Wtedy jeden z moich serdecznych przyjaciół powiedział do mnie: „Piotr, jak chcesz dobrą pracę, pamiętaj: masz mieć ładny garnitur i spodnie wyprasowane na kant”. Było to dla mnie dość zaskakujące, z uwagi na fakt, że damskie kanony mody na wyspie absolutnie mnie nie powalały, a był duży nacisk na męskie stroje. Jednak dla mężczyzn można było znaleźć wiele bardzo ładnych eleganckich strojów w UK i zrobiło to na mnie wielkie wrażenie. Jednym z moich przewodników po kanonach mody farmaceutycznej był mój przyjaciel Michale Azuike, ciemnoskóry farmaceuta z Nigerii. Nie powiem, że zazdrościłem mu tych wszystkich „pacjentek”, które wzdychały na widok bardzo elegancko ubranego pana, pachnącego delikatnie dobrą wodą kolońską. Nie było mowy, Polska nie jest gorsza. Mówię koniec!

Wyrzuciłem swoje wszystkie stare marynarki które pamiętały jeszcze czasy studiów i pogrzebałem pewien etap epoki dziwnych marynarek w kratę i ciemnobrunatnych koszul klapek z napisem Kubota. Udałem się na zakupy. Myślę, sobie: „Najlepsze są białe koszule. One zawsze do wszystkiego pasują i dają poczucie czystości i schludności”. Skończyłem zakupy. Nie lubię wydawać pieniędzy na ciuchy, ale muszę powiedzieć, poczułem się lepiej w moich pierwszych pięknych garniturach. Dowartościowałem się też jako farmaceuta. Na pewno jest to ważne, że jak sam czujesz się dobrze ze sobą, to pacjenci też to zauważą.

Muszę tu zauważyć, że bardzo często farmaceuci z tych kierunków mieli świetny gust. Dość szybko udałem się do pierwszego sklepu. Na początku, nie mogłem przywyknąć do sytuacji, że do pracy musiałem codziennie chodzić w garniturze. Wielokrotnie też mówiono nam o higienie osobistej na szkoleniach w firmach. Wielokrotnie obserwując prace kolegów po fachu w Polsce podczas już kilku lat pobytu za granica stwierdziłem, że bardzo mi się ten formalny styl podoba. Podobnie tez było dla kobiet, które były bardzo zadbane. Ładna biała bluzeczka czy żakiet.

W Polsce mam wrażenie, że nie do końca kanony mody obowiązują sektor medyczny. Na pewno nie farmaceutyczny. A pamiętajmy, że ubiór odpowiedni wybór ubrania opiera się głównie na kompetencjach, integralności działania, opiekuńczej postawie i sposobie zaangażowania. Opinia publiczna oczekuje również od fachowców wysokich standardów językowych, komunikatywności, higieny oraz profesjonalnego wyglądu. Nie mówiąc o sytuacjach w których, większość Pań po 60 roku życia łapała mnie za rękę mówiąc: „Kochany, gdybym miała 40 lat mniej”. No co? Takie sytuacje też się zdarzały. Wizerunek personelu medycznego jest rozszerzeniem kultury organizacji i odzwierciedla to, w jaki sposób klienci, pacjenci i koledzy postrzegają służbę zdrowia, jak i sam zawód farmaceuty. Co do tego nie mam najmniejszej wątpliwości.

 

POZYTYWNE WRAŻENIE

Apteka otwarta czy szpitalna powinna być zaangażowana w tworzenie pozytywnego wrażenia. Ma ono odzwierciedlać nasze zaangażowanie w dostarczanie wyjątkowej jakości opieki i profesjonalizm pracowników aptek. W celu zapewnienia fachowego środowiska sprzyjającego świadczeniu usług aptecznych polityka administracyjna w wielu zagranicznych organizacjach w których pracowałem podaje wymagania dotyczące standardów ubioru, pielęgnacji i higieny odpowiednich dla farmaceutów.

 

PRAWA JEDNOSTKI

Wielu pracowników błędnie wierzy w to, że ich prawo do wolności wypowiedzi oraz prawo zakazujące dyskryminacji ograniczają prawo pracodawcy do określenia właściwego sposobu ubierania się w miejscu pracy. Nie jest to prawda, gdyż obecnie pracodawca ma dużą swobodę w kwestii wymogów ubioru swoich pracowników. Jednakże, jeśli dress-code jest starannie opracowany na podstawie potrzeb biznesowych i stosowany w sposób jednolity, to generalnie nie będzie naruszał praw pracowniczych.

 

PO CO WDRAŻAĆ?

W aptekach, przy rozpowszechnionym na szeroką skalę kontakcie z ludźmi, image jest bardzo ważny. Pracownicy, którzy ubierają się niechlujnie, nosząc ubrania skąpe lub z potencjalnie obraźliwymi rysunkami czy słowami, mogą bulwersować wiele osób. Ten rodzaj odzieży może również mieć silnie negatywny wpływ na wydajność pracownika. Rozproszenie wywołane przez jednego zatrudnionego może wpłynąć na koncentrację podczas działań pozostałych współpracowników. Jeśli pojawi się problem z pojedynczym pracownikiem, który niestosownie ubiera się lub nie utrzymuje właściwej higieny, opcja wdrożenia ubioru dla wszystkich jest łatwym, niekonfrontacyjnym sposobem rozwiązania problemu.

 

JAK OPRACOWAĆ I EGZEKWOWAĆ?

Należy bazować na taktyce opartej na biznesowo powiązanych przyczynach, wyjaśnić swoje powody działania tak, by pracownicy zrozumieli uzasadnienie ograniczeń, np. utrzymanie publicznego wizerunku organizacji. Nawet strategia dopuszczająca nieformalny strój powinna określać, jakie ubrania są nieodpowiednie, np.: dresy, szorty, jeansy. Wskazane jest napisanie notki informacyjnej dla pracowników o wdrożeniu nowej strategii, wszelkich zmianach oraz karach za nieprzestrzeganie przepisów. Ponadto należy wyjaśnić wprowadzone zasady kandydatom do pracy. Trzeba egzekwować ubiór zgodny z zasadami jednakowo od wszystkich pracowników. Dobrze jest zastosować konsekwentną dyscyplinę w kwestii łamania przyjętej zasady ubioru. Pracownicy, którzy naruszą zasady, zostają poproszeni o opuszczenie stanowiska pracy i zmianę ubrania lub wyglądu i dostosowanie się do przyjętych reguł. Czas na to przeznaczony pozostaje nieodpłatny.

Należy pamiętać, że wielu pracowników może sprzeciwić się regułom, które wymagają od nich całkowitej reorganizacji swojej garderoby. Wdrożony dress code nie powinien całkowicie zmieniać sposobu ubierania, ale raczej wzmocnić już istniejące standardy. Należy być elastycznym i patrzeć realistycznie na problem. Warto zwrócić uwagę na to, że ubiór właściwy dla farmaceuty może nie być właściwy np. dla osoby paczkującej towar w aptece.

 

OCENA MIEJSCA PRACY

Zasady ubioru różnią się między różnymi miejscami pracy, ale odkąd technicy farmaceutyczni są pracownikami służby zdrowia, ich ubiór powinien mieć zawsze profesjonalny charakter. Jako kierownik apteki lub magister farmacji powinieneś dawać z góry przykład swoim pracownikom w tej kwestii. Podczas ustalania nowych zasad ubioru zastanów się nad tym, kto przychodzi do twojej apteki i jakie wrażenie chciałbyś wywrzeć na swoich pacjentach. Twój wygląd w pracy jest lustrem, które odzwierciedla twój osobisty styl i charakter wykonywanej pracy. To, co nosisz, może wiele powiedzieć o twojej pracy.

 

ZAPAMIĘTAJ !!!

Jeśli personel bierze udział w opracowaniu zasad ubioru, wdrożenie kodeksu stanowi wówczas o wiele bardziej pozytywne doświadczenie.

 

STANDARDY WYGLĄDU I ZASADY UBIORU

OBOWIĄZUJĄCE W APTECE

Profesjonalny wygląd i strój pomaga prezentować się jako osoba pewna siebie i kompetentna. W każdej aptece mogą mieć miejsce pewne różnice w standardach.

 

OGÓLNY WYGLĄD:

• Od wszystkich pracowników oczekuje się schludnego i czystego wyglądu w pracy. Należy utrzymywać odpowiednią higienę osobistą. Należy podjąć środki w celu zapobiegnięcia nieprzyjemnemu oddechowi lub zapachowi ciała. Perfumy, balsamy zapachowe, wody kolońskie i po goleniu powinny być ograniczone do minimum. Należy unikać niestosownych nawyków (tzn.: dotykania włosów dłońmi, obgryzania paznokci, dotykania dłońmi ust, kasłania lub kichania bez chusteczki).
• Pracownicy nie powinni dokonywać żadnych ekstremalnych wyborów dotyczących stroju i wyglądu (tzn. tatuaży, koloru włosów/fryzury, widocznych zdobień ciała).
• Widoczne tatuaże są niedopuszczalne i należy je przykrywać strojem zatwierdzonym przez spółkę.

WŁOSY: Muszą być czyste i schludne, pofarbowane na zachowawczy kolor, ułożone
i uczesane w sposób nieutrudniający widzenia, wykonywania pracy lub niestwarzający zagrożenia bezpieczeństwa. Ekstremalna fryzura jest niedopuszczalna. Należy unikać kontaktu włosów z dłońmi.

• Mężczyźni: Długość włosów nie może przekraczać górnej części kołnierzyka.
• Kobiety: Długie włosy należy związać.

DŁONIE I PAZNOKCIE: Należy utrzymywać czystość, schludność i dobry wygląd paznokci, które muszą być starannie wypielęgnowane i utrzymane w takiej długości, która nie będzie przeszkadzać w obowiązkach farmaceuty, np. realizacja recept, wykonywanie leków recepturowych, a w przypadku kobiet, długość paznokci nie może utrudniać wykonywania pracy; można nosić lakier w kolorze bezbarwnym, neutralnym lub zachowawczym.

MĘSKI ZAROST: Należy golić się na gładko. Bokobrody należy starannie przycinać i nie mogą one być dłuższe aniżeli 1,5 cm poniżej płatka ucha. Dozwolone są wąsy pod warunkiem, że są starannie przycinane, wystylizowane i nie wykraczają poza kąciki ust. Brody, tzw. „kozie bródki”, wąsy itp. są niedozwolone.

BIŻUTERIA: Ewentualna biżuteria powinna być prosta i mieć charakter biznesowy.

• Mężczyźni: Łańcuszki powinny być noszone pod koszulą tak, aby nie stanowić żadnego zagrożenia bezpieczeństwa. Zabronione są kolczyki w uszach oraz widoczne kolczyki w innych miejscach.
• Kobiety: Łańcuszki powinny być noszone pod koszulą a kolczyki w uszach powinny być małe. Zabronione są wszelkie widoczne kolczyki w miejscach innych niż uszy. Niewskazane są duże, agresywne kolczyki oraz biżuteria
  w takich miejscach jak brwi, usta, nos, podbródek, język.

 

UBIÓR

FARTUCH: Pracownicy są zobowiązani nosić fartuch farmaceutyczny z krótkimi lub długimi rękawami, świeży, biały, wyprany, zasuwany lub zapinany z przodu chyba, ze kierownik Apteki wyda inne zalecenia. Zabronione jest korzystanie z brudnych lub pogniecionych fartuchów. Długość rękawa fartucha będzie równa długości rękawa koszuli, bluzki lub sukienki.

STRÓJ:

• Strój musi być czysty, wyprasowany, dopasowany i w dobrym stanie.

Na klasyczną białą lub niebieską koszulę i krawat będzie noszony świeży, biały i uprany fartuch farmaceutyczny, chyba że Regionalny Menadżer Farmaceutyczny wyda inne zalecenia.

• (Opcjonalne) Zasady Ubioru Letniego: począwszy od 1 maja lub Święta Pracy (data początkowa w zależności od oddziału) cały personel Apteki może podczas miesięcy letnich określonych indywidualnie przez dany oddział nosić koszulki polo z logo zatwierdzone; w innym przypadku, należy postępować zgodnie ze standardowymi zasadami ubioru.
• Dozwolone jest noszenie zachowawczych akcentów świątecznych, jako elementów stroju w formie krawatu lub przypinki do koszuli/bluzki.

Mężczyźni:

• Należy nosić elegancką, białą koszulę lub koszulę w jednolitym kolorze, zapinaną z przodu i z kołnierzykiem. Dozwolone są długie lub krótkie rękawy. Należy unikać zbyt jaskrawych lub potencjalnie rozpraszających kolorów. Na koszulę należy nosić świeży, biały i wyprany fartuch farmaceutyczny. W przypadku noszenia krawata, należy zapiąć koszulę na ostatni guzik.
• Jeżeli standardem ubioru jest klasyczna biała lub niebieska elegancka koszula i krawat, wówczas fartuch farmaceutyczny jest opcjonalny.
• Noszenie stosownego, długiego i gustownego krawata jest opcjonalne. Kolor krawata musi pasować do koloru spodni lub koszuli. W przypadku noszenia krawata, należy go dopasować do szyi.
• Skąpa odzież (np. bezrękawniki, T-shirty)  jest niedopuszczalna, chyba
  że przykryta jest jeszcze jedną warstwą odzieży. Niewskazane jest również noszenie ubrań w stylu moro, bluzy z kapturem z wydrukowanym dużym logo. Ponadto powinna być używana stosowna bielizna.

 

SPODNIE –  nie mogą być obcisłe. Odzież sportowa, spodnie cargo i dresy nie są dozwolone. Podobnie niewskazane są jeansy z wyjątkiem piątków. Spodnie muszą być odpowiednio dopasowane w biodrach. Nikt nie powinien ubierać się w taki sposób, by jego/ jej bielizna była częściowo lub całkowicie widoczna.

SPÓDNICE/SUKIENKI – należy pamiętać o prawidłowej długości zarówno sukienki, jak i spódnicy. Spódnice nie powinny być krótsze niż na dwa i pół centymetra nad kolanem w  pozycji siedzącej.

BLUZKI – skąpa odzież (np. bezrękawniki, T-shirty, topy z odsłoniętymi plecami, topy kąpielowe)  jest niedopuszczalna, chyba że przykryta jest jeszcze jedną warstwą odzieży.

NAKRYCIA GŁOWY – kapelusze, czapki, chusty i inne nakrycia głowy nie są dozwolone.

BUTY – profesjonalnie wyglądające, solidne, czyste i w dobrym stanie buty lub sandały. Dopuszczalne jest również konserwatywnie wystylizowane obuwie sportowe. Klapki, obuwie plażowe lub kąpielowe, sportowe albo codzienne jest zabronione w miejscu pracy.

KURTKI/MARYNARKI APTECZNE  – fartuchy laboratoryjne i dodatkowe identyfikatory są wymagane w przypadku pracowników zatrudnionych w obszarach związanych z opieką nad pacjentami. Kurtki/marynarki apteczne, powinny być zawsze czyste i schludnie wyprasowane. W czasie pracy obowiązują oznaczone identyfikatorami białe laboratoryjne fartuchy dla farmaceutów i stażystów oraz niebieskie kurtki dla techników.

OZNACZENIA – pracownicy są zobowiązani do noszenia wydanego przez firmę oznaczenia identyfikacyjnego z zamieszczonym zdjęciem, umieszczanego w obszarze górnej kieszeni koszuli. Identyfikator może być przyczepiony do ubrania za pomocą spinacza lub odpowiedniego magnetycznego uchwytu. Pracownikom nie wolno dodawać żadnych naklejek, nagród, broszek ani żadnych innych elementów do tych plakietek. Pracownicy nie mogą przesłaniać zawartych na odznace informacji. Dodatkowe identyfikatory dla pracowników zatrudnionych w aptekach i przychodniach powinny być noszone na zewnątrz w górnej części fartucha lub kurtki

 

IDENTYFIKATOR: Identyfikator pracowniczy należy cały czas nosić na górnej lewej części uniformu. Identyfikator musi być zgodny z regulaminem Zarządu Apteki. Identyfikator należy przymocować jedną przypinką.

 

Zaczynajmy na studiach!

Niniejszych standardów należy przestrzegać w godzinach pracy uczelni

Ogólne Standardy Higieny:

1. Należy podjąć należyte środki w celu zachowania higieny osobistej. Środki te obejmują regularne zażywanie kąpieli, korzystanie z dezodorantu i regularną higienę ustną.
2. Włosy: należy zachowywać czyste i schludnie wyglądające włosy, zaczesane do tyłu. Należy zabezpieczyć włosy dłuższe niż do ramion. Brody i wąsy muszą być czyste i zadbane.
3. Inne zabiegi pielęgnacyjne:

• W przypadku kontaktu z pacjentami, nie zaleca się stosowania wody kolońskiej, perfum i płynu po goleniu z uwagi na alergie i wrażliwość pacjentów.
• Kosmetyków należy używać z umiarem.
• Paznokcie powinny być zadbane, wypielęgnowane i krótkie lub o średniej długości w celu ułatwienia obsługi pacjentów.
• Biżuteria i akcesoria nie powinny być rozpraszające.
• Tatuaże należy zakryć ubraniem.
• Nie zezwala się na noszenie biżuterii w przekutych nosach, ustach, językach lub innych widocznych częściach ciała, poza uszami.

Standardy stosownej odzieży podczas normalnej obecności w Kolegium:

1. Strój: schludne ubrania i buty, w stylu „business casual”.

• Koszule dłuższe lub z rozcięciami należy wpuścić w spodnie.
• W przypadku spodni ze szlufkami, zawsze należy nosić pasek.
• Jeżeli bielizna jest widoczna przez ubranie, należy nosić podkoszulek.
• Spódnice nie powinny być krótsze niż na dwa i pół centymetra nad kolanem w pozycji siedzącej.
• Dozwolone są wyłącznie koszule bez rękawów. Nie należy nosić koszulek na ramiączkach, z odkrytymi plecami, bez ramiączek, odsłaniających brzuch lub z głębokim dekoltem.
• Swetry z logo organizacji (ALE NIE W STYLU SWOBODNYM/T-SHIRTY TEMATYCZNE) można nosić wyłącznie podczas spotkań.
• Jeżeli pracodawca wymaga tego od studenta, student zobowiązany jest do noszenia odzieży medycznej podczas pobytu w szkole. Odzież obejmuje górną i dolną część uniformu wraz z podkoszulkiem oraz identyfikator pracodawcy. Noszenie rzeczonych uniformów na co dzień jest zabronione.
• Noszenie MARYNAREK wełnianych jest dozwolone, gdy jest to uzasadnione warunkami pogodowymi, ale niedozwolone jest noszenie pulowerów z kołnierzem lub bluz.
• Dozwolone jest noszenie eleganckich spodni typu Capri.
• Dozwolone jest noszenie eleganckich sandałów.

Dr n. farm. Piotr Merks, mgr farm. Damian Świeczkowski, mgr farm. Tomasz Haręźlak.